Narin Güran davasında çıkan karar neden eleştiriliyor?
Ağustos’ta kaybolan ve cansız vücudu 8 Eylül’de bulunan Narin Güran’ın davası 28 Aralık’ta sonuçlandı.
Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davada tutuklu sanıklar amca Salim Güran, anne Yüksel Güran ve ağabey Enes Güran’a “iştirak halinde çocuğa karşı taammüden öldürme” suçundan müebbet hapis cezası verildi.
8 yaşındaki Narin’in cesedini ırmak kenarına bırakmakla suçlanan Nevzat Bahtiyar ise 4 yıl 6 ay hapis cezası aldı.
Bahtiyar’ın diğer sanıklardan daha az ceza alması tepki çekti. Diyarbakır Barosu ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, mahkeme kararına itiraz edeceklerini duyurdu.
‘Adaletin eksikliğini gözler önüne seriyor’
Önce Çocuklar ve Bayanlar Derneği Başkanı Avukat Müjde Tozbey, kararla ilgili BBC Türkçe’ye yaptığı değerlendirmede verilen cezalar ile “ne adeletin sağlandığını ne de vicdanların rahatladığını” söyledi.
Müjde Tozbey, “Nevzat Bahtiyar’a verilen ceza, adaletin eksikliğini gözler önüne seriyor” diye konuştu ve ekledi:
“Delilleri gizleme ve yok etme benzeri hayati bir suçun cezasının bu kadar düşük tutulması, caydırıcılık manasında hiçbir katkı sağlamıyor.”
Bahtiyar, son savunmasında “Benim tüm suçu üstlenmemi istiyorlar ama bunu kabul edemem” demişti.
Tutuklu sanık, ailesinin güvende olmadığını düşündüğü için palavra söylediğini iddia etti ve son duruşmada cesedi yalnızca taşıdığını ifade edip “Cezam neyse razıyım” diye konuştu.
Avukat Müjde Tozbey, gerekçeli kararda “eksikler ve adaletsizlikler” tespit etmeleri durumunda Diyarbakır Barosu ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’yla birlikte derneklerinin de kararı üst mahkemelere taşıyacaklarını söyledi.
Tozbey, “Katilin kim olduğunun netleştirilmemesi, verilen kararların kâfi olmadığını ve adaletin tam manasıyla sağlanamadığını gösteriyor” dedi ve şunları kaydetti:
“Bu dava, bayanların ve çocukların ömür hakkını hiçe sayan sistemin bir yansımasıdır. Narin için gerçek adalet, sırf buna benzer olayların tekrar yaşanmasını önleyecek bir sistem kurulduğunda sağlanabilir.”
‘İstinaf ve Yargıtay kademesini beklemeliyiz’
Davayı dikkatle takip eden eski Diyarbakır Barosu Başkanı Nahit Eren, karara yönelik reaksiyonları haklı bulduğunu fakat hukuksal sürecin devamında bu kararın nihaileşmesinin beklenmesi gerektiğini vurguladı.
BBC Türkçe’ye konuşan Eren, gerekçeli kararın taraflarına bildiri edilmesinin akabinde Nevzat Bahtiyar’a verilen ceza üzerinden istinaf süreci başlatacaklarını ifade etti:
“Nevzat kararı kamu vicdanında karşılık bulmadı. Cinayete iştirake söylediği söz edilen olmasa bile Narin’in o hale gelmesi ve DNA örneklerinin kaybolmasına yol açtı. Üstelik Narin aramalar sırasında bulundu, kendisinin bir ikrarı da yok. Bu verilen dört yıl altı aylık ceza, infaz maddesine göre yalnızca bir yıl üç aylık bir [hapis] müddetine tekabül ediyor.”
Avukat Nahit Eren, Bahtiyar’ın sadece “suç kanıtlarını gizlemekten” cezalandırıldığını, bunun nedeninin gerekçeli kararda ortaya çıkacağını belirtti.
Eren, kararın hem kamuoyunda hem de Diyarbakır Barosu vicdanında “rahatsızlık uyandırdığını” vurguladı:
“Biz Nevzat’ın da öbürleri benzeri öldürmeye iştirakten karar giymesi gerektiğini düşünüyorduk.”
Eren, duruşma sürecinde sanıklardan hiçbirinin Narin’i boğarak öldürme suçunu kabul etmediğini hatırlattı ve üç müebbet hapis kararıyla ilgili şu yorumu yaptı:
“Benim yorumum şu: Mahkeme olay yerinde olma, diğer kanıtlar ve DNA örneklerini dikkate alarak üçünü de bu cinayetten sorumlu tuttu.”
Eski Diyarbakır Barosu Başkanı Nahit Eren ayrıca, “Hep birlikte istinaf ve Yargıtay etabını beklememiz lazım” diye konuştu ve ekledi:
“Henüz tabii ki masumiyet karinesini dikkate almalıyız. Bu bir ilk derece mahkemesi kararı. Bunun bir kontrol süreci olacak. Bölge adliye mahkemesi, ardından bölge istinaf [mahkemesi] onaylarsa tabii ki Yargıtay basamağı var.”
Nahit Eren, Narin belgesine “ilk günden beri temas ettiğini” vurguladı ve “ilk etapta bilhassa arama esnasında yahut köydeki kuşku konusunda kolluk [kuvvetleri] nezdinde önemli ihmaller olduğunun kamuoyuna yansıdığını” belirtti.
Eren, bu ihmal tezlerine rağmen soruşturma sürecinde görevlendirilen savcıların Narin evrakına “yoğun bir mesaiyle emek verdiğini” ifade etti.
Eren, cinayet hakkındaki birçok sorunun yanıtsız kaldığı tarafındaki tenkitler hakkında şunları söyledi:
“Dosya içerisinde aslında birçok şeyin sorulduğu, yanıtlarının ve araştırmalarının da olduğunu biliyorum ama bazen soruşturma belgelerinde belgenin aslına yahut soruşturmaya katkı sunmayan kanıtların kullanılmadığını biliyoruz.”
Eren, davanın çok süratli sonuçlandığı tarafındaki şikayetler hakkındaysa “Seri ve süratli bir yargılama” olduğunu lakin bu süreçte sanıkların “Adil yargılanma yahut savunma hakkını kısıtlayıcı bir uygulama” gözlemlemediğini belirtti:
“Burada yargılamanın çok kısa sürede sonuçlandığı söyleniyor ama toplamda altı günde neredeyse 13-14 st duruşma yapıldı. Olağan dava belgelerinin duruşma müddetlerini dikkate aldığınızda ve üçer beşer aylık ertelemelerle duruşmaların yapıldığını düşündüğünüzde aslında 2-3 yıllık bir duruşma dönemini yalnızca iki celsede yaşadık.”
‘Yalnızca dört bireye ceza verilmesi yetersiz’
Avukat Burcu Uçuran da, Narin Güran davasından çıkan kararı “eksik bulduğunu” söyledi ve Narin’in cansız vücudunun bulunduğu Eylül’den bugüne geçen 4 ayda tesirli bir soruşturma yürütülmesinin mümkün olmadığını ifade etti.
Burcu Uçuran, “Neredeyse tüm Türkiye’nin izlediği ve küçük bir çocuğa ne olduğunun anlaşılmaya çalışıldığı bu türlü bir davada sırf 4 şahsa ceza verilmesi yetersiz” diye konuştu ve şunları kaydetti:
“Kaldı ki gerçek fail yani cinayeti işleyen kişi bulunamadı. Ceza alan şahıslar belgede yardımcı pozisyonunda, asıl fail bulunamadan bu türlü bir karar kurulması hukuken eksik.”
Uçuran, kararın hukuken bozulabileceğini yahut eksik inceleme talebiyle yeniden aynı mahkemeye gönderilebileceğine dikkat çekti.
“Burada gayenin bir noktada halkın içine su serpilmesi ve adaletin sağlandığına dair inancın pekiştirilmesi olduğunu düşünüyorum” diyen Uçuran ayrıyeten sadece cezanın yeterliliğinin değil, yetkili makamların bu biçim cinayetlerin önüne nasıl geçeceğinin de tartışılması gerektiğini vurguladı:
“Bunun sağlanması için de çocukların haklarının korunması, çocukların her türlü ihmal ve istismardan korunmaları için devletin gerekli tedbirleri alması gerekiyor.”