Yüksek Avrasya Ekonomi Konseyi’nin genişletilmiş toplantısı Kremlin’de gerçekleşti

Yüksek Avrasya Ekonomik Kurulu’nun genişletilmiş toplantısına Rusya, Ermenistan, Belarus, Kazakistan ve Kırgızistan başkanları katıldı. Kısa bir süre sonra Küba ve Özbekistan başkanları de toplantıya iştirak etti.

Toplantıda konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, AEBiç pazarına besin ve hayati ehemmiyetteki tarım ürünlerinin kesintisiz tedariki maksadına muvaffakiyetle ulaşıldığını belirtti.

Entegrasyonun derinleştirilmesine yönelik bir adım

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Avrasya Ekonomik Birliği’nde (AEB) birçok ticari ve idari engelin ortadan kaldırılması sayesinde, malların yüksek seviyede hareket serbestisini sağlamanın mümkün olduğunu belirtti.

Putin, “Beş ülke ortak teknik, sıhhi, veterinerlik ve bitki sağlığı norm ve standartlarına geçti” dedi.

Rus lider, AEB üyeleri arasındaki sınır geçişlerine ilişkin ek düzenleme ve kapasitesinin artırılmasıyla kolaylaştırılan karşılıklı yük taşımacılığındaki yüksek büyüme oranına dikkat çekerek, “Ülkelerin ürünlerinin Basra Körfezi ve Hint Okyanusu kıyısındaki limanlara direkt erişimini sağlayacak en büyük uluslararası Kuzey-Güney koridorunun projesinde çalışmalar faal basamağa girdi” tabirlerini kullandı.

AEB ülkelerinin endüstriyel işbirliğini, ithal ikamesini teşvik etmek ve Birliğe üye devletlerin teknolojik egemenliğini güçlendirmek için uğraş sarf edildiğini belirten Putin, “AEB ülkelerinde kullanılan elektronik imzaların karşılıklı tanınması, ortak pazarın verimliliğinin artırılmasına ve iş süreçlerinin teşebbüsçüler ve tüketiciler için daha süratli ve daha uygun hale getirilmesine yardımcı olacaktır” dedi.

Rus lider, Yüksek Avrasya Ekonomi Kurulu’nun bugünkü toplantısının sadece son on yıldaki ortak çalışmanın sonuçlarının bir özeti değil, aynı vakitte entegrasyonun derinleştirilmesine yönelik bir öteki somut adımı olduğunu kaydetti.

AEB’nin gerçek bir ekonomik çekim merkezi haline gelmesini sağlamalıyız

Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko ise Birlik içindeki hükümet alımlarına manisiz erişimin sağlanması gerektiğini ifade ederek, AEB pazarının aslında üçüncü ülkelerden yapılan ithalatlardan değil, Birliğe üye ülkelerde üretilen mal ve hizmetlerden korunduğunu ifade etti.

Belarus lider, AET içinde bilgi alımını, sertifikalandırma ve standardizasyon süreçlerini kolaylaştıracak teknik düzenlemenin dijitalleştirilmesi gerektiğini savundu.

Belarus lider, AEB’nin birtakım devletlerin ‘sömürgeciliğinden bıkmış’ Afrika ve Latin Amerika ülkeleriyle diyaloğa gereğince değer vermediğini vurguladı.

Lukaşenko, jeopolitik rakiplerin AEB’yi premium pazarlardan ve ileri teknolojilerden izole etmeye çalıştığını, lakin Birlik üyelerinin ilerlemeye sürdüğünü kaydederek, “AEB’nin halklarımızın faydasına gelişmeye devam etmesini ve çağdaş dünyada gerçek bir ekonomik çekim merkezi haline gelmesini sağlamaktan sorumluyuz” diye konuştu.

Ulaşım altyapısının geliştirilmesi AEB içindeki ticaret cirosunun büyümesine ek bir ivme kazandıracak

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, varlığının on yılı boyunca AEB’nin, üye devletler arasında yakın ekonomik etkileşim için çok önemli bir platform haline geldiğini belirtti.

Ulaşım altyapısının geliştirilmesinin AEB içindeki ticaret cirosunun büyümesine ek bir ivme kazandıracağını belirten Paşinyan, Erivan’ın başlattığı ‘Dünyanın Kavşağı’ projesini anımsatarak, “Amaç, ilgili devletler arasında egemenlik, yargı yetkisi, eşitlik ve karşılıklılığa tam hürmet temelinde ticari ve ekonomik bağlantıların geliştirilmesi için gerekli lojistik şartları yaratmaktır” dedi.

Paşinyan ayrıyeten AEB üyelerine, sosyo-ekonomik kalkınmanın ulusal önceliklerini dikkate alma gayretlerini ağırlaştırma daveti yaptı.

Küresel istikrarsızlık şartlarında AEB, daha esnek ve tesirli hale gelmeli

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, global istikrarsızlık şartlarında AEB’nin daha esnek ve tesirli hale gelmesi gerektiğini belirtti.

Tokayev, manisiz tek bir iç pazarın oluşturulması ve nokta tahliller ve manuel denetim olarak isimlendirilen zımnî kısıtlama uygulamalarının tamamen ortadan kaldırılması gerektiğini ifade ederek, “Tek bir Avrasya dijital koridoru oluşturmanın yanı sıra tarife siyasetleri ve gümrük prosedürlerini uyumlu hale getirerek ‘kesintisiz’ bir lojistik yaratmak önemlidir” dedi.

Pratik bir tedbir olarak Tokayev, nakliye evraklarının QR kodlarının uzaktan doğrulanması ve dijital evrakların karşılıklı tanınması için AEB içinde bir düzenek oluşturulmasını önerdi.

AEB ile ‘Tek Jenerasyon Tek Yol’ projesini birbirine bağlanmalı

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, AEB ile Çin arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi ve bilhassa AEB ile ‘Tek Jenerasyon Tek Yol’ projesini birbirine bağlamanın değerini vurguladı.

Caparov, “Çin-Kırgızistan-Özbekistan demiryolunun inşasına ilişkin proje çalışmaları etkin etapta. Çin sınırında yeni denetim noktalarının açılması ve mevcut denetim noktalarının kapasitesinin arttırılması konusunda mutabakatlara varıldı” dedi.

Caparov ayrıyeten vatandaşların, malların ve sermayenin AEB içindeki hareketinin önündeki pürüzlerin kaldırılması ve ‘kağıt üzerinde değil pratikte’ bir güven alanı yaratılması için çalışmaların sürdürülmesi davetinde bulundu.

Kırgız lider ayrıyeten, Birliğin mali altyapısının güçlendirilmesi gerektiğine vurgu yaptı.

Rusya, Belarus, Ermenistan, Kazakistan ve Kırgızistan’dan oluşan Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) 1 Ocak 2015’te kuruldu. AEB’de Moldova, Özbekistan ve Küba gözlemci ülke statüsünde yer alıyor.