Deprem sonrası Marmara fayı üzerinde yeni tartışma; kilitli mi, sürüklenen mi?

İstanbul açıklarında meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki sarsıntının ardından Marmara Denizi içindeki fay çizgisinin niteliği yeniden tartışma konusu oldu. Alman araştırmacıların yaptığı çalışmalar, uzun müddettir “kilitli fay” olarak bedellendirilen bu sınırın “sürüklenen fay” olabileceğine işaret etti.

Alman Yer Bilimleri Araştırma Merkezi’nden (GFZ) sismolog Prof. Marco Bohnhoff, DW Türkçe’ye yaptığı açıklamada iki senaryoya dikkat çekti. İlk senaryoya göre, 6,2 büyüklüğündeki zelzele ana sarsıntı olabilir ve akabinde olağan kabul edilen artçılarla sismik aktivite azalabilir. İkinci senaryoda ise bu sarsıntının daha büyük bir zelzelenin habercisi olabileceği belirtiliyor. Hürriyet’te yer alan habere göre, Bohnhoff, bu durumda Marmara’da 7,4 büyüklüğünde bir zelzelenin meydana gelebileceğini, fakat hangi senaryonun gerçekleşeceğini şu evrede kimsenin kesin olarak bilemeyeceğini söyledi.

Prof. Dr. Osman Bektaş, Almanların 2017 yılında Marmara fayında “creep” yani sürüklenme tespiti yaptığını, Japonların da benzer bir sonuca ulaştığını belirtti. Bektaş, yarar enerji biriktiğine dair bir kanıt olmadığını ve sürüklenen fayların büyük sarsıntı üretmesinin zor olduğunu ifade etti.

Prof. Dr. Ziyadin Çakır, Orta Marmara fay segmentinin bir kısmının sürüklenen fay olduğunu, fakat doğudaki kısmın kilitli kaldığını söyledi. Çakır, bir sonraki kırılmanın bu bölgede yaşanabileceğini belirtti.

Prof. Dr. Tuncay Taymaz, fayın kilitli olduğunu düşündüğünü ve dünkü sarsıntının sona erdiği noktadan Adalar açıklarına kadar uzanan sınırın şimdi kırılmadığını kaydetti.

Prof. Dr. Okan Tüysüz, Marmara’daki fayın kimi kısımlarının sürüklendiğini, lakin kırılma potansiyelinin sürdüğünü ifade etti.

Prof. Dr. Süleyman Pampal, Alman araştırmacıların sürüklenme tespiti yaptığını, fakat İTÜ ekibinin fayın kilitli olduğuna dair yayınlar yaptığını hatırlattı. Pampal, şimdiye kadar fayın yaklaşık üçte birinin kırıldığını söyledi.

Prof. Dr. Şükrü Ersoy ise son zelzelenin çok önemli bir enerji boşalması sağladığını, lakin bunun öteki bir sarsıntısı tetikleyip tetiklemeyeceğini söylemenin spekülatif olacağını vurguladı. Marmara kaynaklı büyük zelzeleye odaklanılması gerektiğini ifade etti.